dinsdag 26 april 2022

TALIGE RARITEITEN


















Pieter Breughel de Oude, De Toren van Babel, 1563.


VERANTWOORDING

Voor het schrijven over beeldende kunst moet je een behoorlijke vocabulaire en een goed taalgebruik hebben. In de hoop mijn eigen taal-mogelijkheden te verbeteren, ben ik alert op gesproken en geschreven taal. Sommige vondsten gebruik ik, andere zullen niet in mijn teksten verschijnen. Ik wil niets voorschrijven - andere mensen mogen spreken en schrijven zoals zij willen - maar omdat Nederlands mijn tweede taal is, die ik voor een groot deel bewust heb geleerd, ben ik gespitst op betekenissen. Ik gebruik bij voorkeur geen modewoorden, clichés, veel voorkomende eufemismen, slecht geconstrueerde metaforen of andere, verkeerd gebruikte stijlfiguren en aan het Engels ontleende of vernederlandste woorden, waarvoor goede Nederlandse alternatieven bestaan. Behalve als ik iets citeer, parodieer of ironie gebruik. Dan breng ik meestal enkele aanhalingstekens aan. Net als iedereen maak ik soms fouten, maar als ik ze opmerk, corrigeer ik ze meteen.


In metaforen ben ik al lang geïnteresseerd. Het begon ermee dat ik ze aanvankelijk in het Nederlands niet begreep. Toen ik toegang tot ze kreeg, besefte ik dat ze voor denken, spreken en schrijven onontbeerlijk zijn. Dit geldt vooral bij het schrijven over beeldende kunst, omdat beelden met behulp van taal benaderd moeten worden. Om metaforen beter te begrijpen en toe te kunnen passen, heb ik hun geschiedenis bestudeerd en er een artikel ‘De metaforische cirkel’ over geschreven. Hierin heb ik onder andere de praktische en esthetische functies van metaforen behandeld. (Zie:  https://kunstzaken.blogspot.com/2010/02/de-metaforische-cirkel.html.)


Een metafoor stelt (openlijk of verborgen) dingen/ideeën aan elkaar gelijk die ongelijk zijn. Daarom bestaan metaforen uit twee delen die soms samengesmolten zijn, zoals bij: levensweg. Beide delen, leven en weg, zijn ongelijk van betekenis, maar er kan een overdracht van bijbetekenissen tussen beide plaatsvinden. We gebruiken metaforen zo vaak en zo vanzelfsprekend dat we hun aard meestal niet of nauwelijks beseffen. Veel toegepaste metaforen gaan op den duur op in de taal en nieuwe - vooral door dichters en schrijvers gemaakt - blijven soms lang onbegrijpelijk. Dit zijn interessante, maar geen problematische fenomenen. Slecht geconstrueerde metaforen kunnen daarentegen problemen veroorzaken. Hier komt de overdracht van bijbetekenissen niet goed of helemaal niet tot stand en omdat ze vaak herhaald worden, zorgen ze voor een gebrek aan precisie en/of de clichématigheid van de taal. Dergelijke onvolledige of verwarde metaforen kunnen makkelijk 'platgeslagen', met andere woorden, letterlijk genomen worden. Dan leveren ze, behalve het besef van hun tekortkomingen, ook een soort humor op die voor cabaretiers onmisbaar is. Naast metaforen wordt er bijvoorbeeld in de reclame en in de politiek opzettelijk of onopzettelijk verkeerd gebruik gemaakt van stijlfiguren, zoals de metonymie en de hyperbool en er komen ook stijlfouten voor, zoals het pleonasme en de contaminatie. De resultaten hiervan zijn ergerlijk, maar vaak ook lachwekkend.


Hoewel ik het al heel lang wilde, ben ik pas in 2022 eraan toegekomen 'raar' taalgebruik te verzamelen dat ik hier steeds zal aanvullen en becommentariëren. Hiermee wil ik ook laten zien wat ik mijzelf niet zomaar toesta, omdat ik helder en toegankelijk wil schrijven en niet aan de 'Babylonische spraakverwarring' wil bijdragen die vooral door de politiek, de sociale media, de reclame en de televisie in stand gehouden en uitgebreid wordt. 


* Tijdens het verzamelen van 'talige rariteiten' viel het mij op dat voor gedachten en gevoelens, in het algemeen voor geestelijke toestanden, zeer moeizame metaforen worden gebruikt die, eenmaal in de mode, steeds herhaald worden. Helaas geldt zoiets ook voor het spreken en schrijven over kunst en vormgeving waarvoor ik een aparte categorie 'rariteiten' heb toegevoegd. 


KATALIN HERZOG


Losse woorden:

-Afproduceren (te af),

-Afstylen (ook te af),

-Belobbyen (een soort bepotelen),

-Cheffen (anders regelen),

-Chefsache (voor de baas of voor de kok?),

-Creatieproces (maak iets, dan weet je wat je doet)),

-Doelgedreven (op doelen kun je je beter richten),

-Doorvertaald (naar wat?)

-Droomhuis (kun je niet in wonen),

-Echt (om alles nog echter te maken), 

-Geluksmakend (lijkt mij heerlijk),

-Gemisidentificeerd (alternatief voor gemisgendered?))

-Giftig (plant of relatie?),

-Halaliseren (dan is niets meer haram),

-Hotelesk (saaie inrichting),

-Hooggevoelig (verticale gevoelens),

-Inregelen (als een machine?),

-Jaarlagen (jaarringen of generaties?),

-Keelsnoerend, (wurgend?),

-Klaarspelen (zoiets komt pas af),

-Kleurtjes (hoe groot?),

-Ludiek (een woord met een baard),

-Meesterwerk (wordt niet meer gemaakt),

-Meesterstuk (is middeleeuws),

-Methodiek (gewichtig voor methode),

-Natuurlijk (niets is vanzelfsprekend, weinig is natuurlijk),

-Ontzorgen (kan dat?),

-Ont-ikken (wie ben je dan?).

-Opplussen (is er ook neerminnen?),

-Opsmullen (dat is pas lekker!),

-Opspreken (waarnaartoe?),

-Opzienbaring (dat is pas curieus),

-Problematiek (gewichtig voor problemen),

-Spoedzoekers (nodig als je iets verloren hebt),

-Sponsorkind (kost niets),

-Systematiek (gewichtig voor systemen),

-Tandjebijzetter (een soort tandarts?),

-Terugproeven (kun je ook heenproeven?),

-Terugherkennen (hoever terug?)

-Tragedisch (tragedie is tragisch),

-Uitfaseren (een soort uitstellen?),

-Volgordelijkheid (gewichtig voor volgorde),

-

-

-

 

Meerdere woorden:

-Best wel (dan maar niet),

-Dat klopt (niets te horen),

-De tip van de ijsberg (gepikt van het tv programma 'Even tot hier', 13, 4, 2024)

-Dieren met rugzakken (dieronvriendelijk),

-Een metafoor voor... (een metafoor 'is' ),

-Een rits aan voorwerpen (haken ze in elkaar?),

-Een stuk spanning (welk stuk?),

-Een zithoek creëren (kan God dat ook?),

-Een fotorealistisch persoon (ben ik nooit tegengekomen),

-Eerlijk gezegd (meestal oneerlijk),

-Emoties opbouwen (met bakstenen?),

-Emotioneel onweer (met bliksem en donder),

-Erop aanslaan (doen alleen honden),

-Erop ingrijpen (grijp gewoon in),

-Ertussen vermengen (waartussen?),

-Gedachten delen (in hoeveel stukjes?),

-Gedachtengoed dragen (is het zwaar?),

-Gevoelens richting iemand hebben (gevoelens op weg sturen),

-Herinneringen maken (ze ontstaan vanzelf of niet),

-Het internet klapt eruit (waaruit?),

-Hoe dan? (wat?),

-Hotelbeleving in huis (nooit meer op reis),

-Ideeën plukken (zoals bloemen?),

-Iets wat schuurt (schuurpapier),

-Ik besef mij (jezelf of iets anders?),

-In de kijker spelen (een moeizaam spel),

-Informatie delen (als je dat vaak doet, houd je niets over),

-Ja, absoluut (ja is genoeg),

-Ja dat (wat?),

-Jezelf zijn (wie anders?), 

-Jezelf tegenkomen (zelfs voor eeneiige tweelingen onmogelijk),

-Jezelf voorlichten (dan heb je niemand meer nodig),

-Kangoeroewonen (in een buidel?),

-Kinderen met rugzakjes (kunnen die ook af?),

-Klotsende oksels (zo vies!),

-Kreukvrij gedrag (of overhemd),

-Materiaal met houtuitstraling (staat het in brand?),

-Middelbare vrouw (heeft ze een bepaalde maat?),

-Moderne natuur (wie heeft haar gemoderniseerd?)

-Naar voren toveren (of naar achteren),

-Onveilige werkvloer (pas geboend!),

-Ontzettend bijzonder (bijzonder is bijzonder genoeg),

-Ouders met kinderen (zonder kinderen bestaan ze niet),

-Rammelende eierstokken (een nieuw muziekinstrument?),

-Ronde cirkel (heb je ooit een vierkante gezien?),

-Sleutelklare woning (hoe kom je er anders in?),

-Sporen bewandelen (dan hoef je ze niet te zoeken),

-Staat symbool voor (is een symbool van... of staat voor...),

-Stukje naastenliefde geven (leuk cadeau),

-Surfen in de trein (is het daar nat?),

-Vechten tegen kanker (een chemokuur helpt meestal beter),

-Vooroordelen naar elkaar toe (worden ze verzonden?),

-Vrouw van kleur (vrouwen bestaan niet uit kleuren, mannen en non binaire mensen ook niet),

-Zen grasmaaien (Boeddhistische monniken ingehuurd?),

-

-

-

 

Zinnen:


-Agenten doen aan een stukje boevenvangen en aan een stukje hulpvoorziening (tegelijk?)

-Alles is gedreven op liefde (is liefde de motor of de brandstof?),

-Als ik het kan, kan iedereen het (behalve degenen die het niet kunnen),

-Als ik iemand aankijk, dan wil ik ogen kunnen zien (kom je vaak mensen zonder ogen tegen?),

-Als je het water goed nat maakt, gaat het beter (natter dan nat water),

-Bij een man kijk ik naar zijn uitstraling (je bent op zoek naar een heilige),

-Chirurgen moeten veel vlieguren maken (zijn ze ook piloten?),

-Daar hebben we een poos best wel tegen aangelopen (neem een omweg),

-Dat genieten gaat hier wel lukken (alleen op deze plek?),

-Dat meen je niet (jawel),

-Dat meen ik echt, oprecht (dus helemaal niet),

-Dat moeten we breed dragen (kunnen jullie dan nog door een deur?),

-Dat raakte mij in mijn hart (goed dat je het overleefd hebt),

-Dat werd traumatisch ervaren door mijn brein en door mijzelf (je hebt een meervoudige persoonlijkheid),

-Dat viel in het verkeerde keelgat (met een doffe dreun),

-Dat wil je niet weten (juist wel),

-Dat is een lijn waar ik graag overheen balanceer (val je er nooit af?),

-Dat klonk poëtisch over (van de ene bergtop naar de andere?),

-De adrenaline spoot uit mijn oren (natte boel),

-De barsten vertonen scheuren (een ingewikkelde situatie),

-De informatie die in mijn achterhoofd zit (hoe haal je die eruit?),

-De informatie drong door ons heen (scherpe informatie),

-De inrichting moet een mening oproepen (we hebben al meningen genoeg),

-De liefdesballon werd doorgeprikt (leeggelopen liefde),

-De overheid moet acteren op (toneel?),

-De politie moet handhaven op (waarop?),

-De tarieven worden omhoog gegooid (een balspel?)

-De televisieserie startte gisteren (in wat voor voertuig reden ze?),

-De televisieserie zakte door zijn hoeven (wat is het voor een dier?),

-De vertaalslag maken (een slag in de rondte),

-Dit is een iconische machine (staat het op een icoon?),

-Dit is een klap in je leven (niet in je gezicht?),

-Docenten moeten grotere groepen dekken (en dat in het Nederlandse onderwijs),

-Een negatieve spiraal krijgen (enge ziekte),

-Een nieuwe innovatie bedenken (een historische vernieuwing),

-Een ruïne terug restaureren (naar een eerdere ruïne?),

-Een goede handschud geven (te veel geschud),

-Een steuntje in de goede richting geven (je moet dan flink porren),

-Er is een last van mijn schouder afgevallen (wie liep er onder?),

-Er wordt geschoten met doden en gewonden (verschrikkelijk),

-Er wordt achtergelopen (hoe gebeurt dat?),                         

-Er zit een bij tussen mijn lichaam (jakkie),

-Er zitten stofjes in mijn hersenen (snel afstoffen),

-Er is een stofje in haar hersenen aangewakkerd (was beter geweest als het bleef slapen),

-Haar vrouwelijkheid was compleet ondergesneeuwd (brrr, wat koud),

-Het cement is uit de leefbaarheid (de bakstenen zullen volgen),

-Het is niet mijn eerste smaak (maar ook niet de laatste),

-Het is niet te vergelijken met niets (volledige onmogelijkheid),

-Het kinderbrein heeft een speciaal plekje in mijn hart (je bent een medisch wonder, Victor Mids),

-Het escaleert weer uit de hand (loopt het uit de hand via een trap?, Mart Hoogkamer en Fleming)

-Het klopt zo bij elkaar (actieve klopgeesten),

-Het medicijn kan geen rem brengen aan de ziekte (ziekte als machine),

-Het mysterie van het koningschap (niets mysterieus aan, gewoon erfelijk),

-Het raakt me gewoon (of ongewoon),

-Het voelt als een bom slag (onvoorstelbaar),

-Het wordt tijd om sportief te doen (onsportief mag ook),

-Hoe sta je erin? (ik sta nergens in),

-Hier ben je op jezelf teruggeworpen (wie wierp je en waar?),

-Hij legde een probleem bij mij neer (voor de deur?),

-Hij was zijn tijd ver vooruit (hij rende hard),

-Hij wil zijn hart richting jou luchten (oppassen met kwalijke dampen),

-Hij wilde zijn die hij wilde zijn (hij viel volledig met zichzelf samen),

-Iemand in zijn kracht zetten (is kracht een container?),

-Hoekopstelling in een corner (ietwat dubbelop),

-Iemand in zijn waarde laten (hangt van die waarde af),

-Ik ben al vanaf mijn geboorte singel (een baby als vrijgezel?)

-Ik ben diep geschrokken (tot in je tenen?),

-Ik ben een emotionele rollercoaster (zijn er ook rationele?),

-Ik ben een fan van de lach (fanatiek lachen),

-Ik ben dieper in mijn gevoel gezakt (een modderig gevoel),

-Ik ben een fan van episch (niet voor te stellen),

-Ik ben in balans (dan ben je een weegschaal),

-Ik ben in een diep gat gevallen, maar kruip er nu langzaam weer uit (dat wil ik zien),

-Ik ben geobsedeerd met.. (als je maar niet bezeten raakt),

-Ik ben best wel een gebruiksaanwijzing (op papier of op internet?),

-Ik ben deels verhuisd naar Amsterdam en deels naar Den Haag (je hebt een gespleten huishouden of persoonlijkheid),

-Ik ben een veilige plek (je kijkt wel zakelijk naar jezelf),

-Ik ben een bereiker (wat heb je bereikt?),

-Ik ben gesetteld, ergens (weet je niet waar?)

-Ik ben klaar met Afrika (het continent ook met jou),

-Ik ben niet zo van het lezen (lees je jezelf?),

-Ik ben mijzelf ontzettend dankbaar (wat fijn voor je alter ego).

-Ik ben op zoek naar mijn wortels (liggen in de koelkast), 

-Ik ben op zoek naar de uitknop van mijzelf (je bent een radio),

-Ik ben overvallen door een vloed van tranen (een privé tsunami),

-Ik ben onveilig gehecht (door een slechte chirurg),

-Ik ben retebenieuwd (wat heeft je achterwerk ermee te maken?),

-Ik ben terechtgekomen in een neerwaartse spiraal (een spiraal gaat op en neer),

-Ik ben trots op mijzelf ('dat meen je niet'),

-Ik ben van mening dat we in 1 bed gaan slapen (geldt dat voor iedereen?),

-Ik ben helderder in mijn eigen hoofd (niet in die van anderen?),

-Ik deel mijn gedachten naar buiten (dan komen ze in stukjes aan),

-Ik doe wat mijn creative hart zegt (heb je een pratend hart?),

-Ik had een faalgevoel (dat is onprettig),

-Ik had een jaloerse date (zijn dates mineraal, dierlijk of menselijk?),

-Ik heb de focus naar beneden gelegd (kijk je altijd naar de vloer?),

-Ik heb dingen laten landen (ben je een piloot?),

-Ik heb een emotie op zak (in welke vorm?),

-Ik heb een uitlaatklep nodig (je bent een kapotte auto),

-Ik heb enorme gebroken harten gehad (heb je nu een kleinere die heel is?),

-Ik heb een scherp afgestelde antenne (ben je een insect of een radio?),

-Ik heb een schaamtegevoel naar anderen toe (dus je schaamt jezelf niet),

-Ik heb jouw kant aangevlogen (dat heb ik gevoeld),

-Ik heb mijzelf kwijtgeraakt en weer gevonden (waar?),

-Ik heb er moeite mee om mij open te geven (doe jezelf dan maar dicht), 

-Ik heb muppetjes in mijn hoofd (gauw naar de dokter),

-Ik ging eindelijk weer mijn hart voelen (dat werd tijd),

-Ik heb veel tijd met mijzelf doorgebracht (was het gezellig?),

-Ik gooide al mijn gevoelens op een hoop (zoiets wordt al snel een berg),

-Ik irriteer mij aan mijn gezicht (niet krabben),

-Ik kreeg er kippenvel van tot mijn tanden (pukkelige tanden?),

-Ik kreeg geen vinger achter die mensen, (je bent raar aan het tasten),

-Ik krijg een druk op mijzelf (terugdrukken),

-Ik krijg hier de glimlach van (een ziekte),

-Ik laat mijzelf uit ( een mengsel van mens en hond?),

-Ik loop steeds tegen dat thema aan (krijg je blauwe plekken van),

-Ik moet de informatie laten zakken in mijn hoofd (komt in je tenen terecht),

-Ik moet mijn grenzen bewaken? (ben je grenswacht of patrouillehond?),

-Ik probeer mijn hersenen eromheen te wikkelen (in het Engels ook onzin, Eva Jinek),

-Ik sta in mijn kracht (niet daarnaast?),

-Ik sta een beetje in het verleden (met welk been?)

-Ik sta helemaal achter mijzelf (dan ben je onzichtbaar),

-Ik stoom mijzelf klaar voor prestaties (je bent een stoommachine),

-Ik vind reflectie van het hart noodzakelijk (voor reflectie moet je ongeveer een 

halve meter naar boven),

-Ik val op verstandige keuzes (beter dan op je achterhoofd),

-Ik vind het moeilijk een soort van emotioneel te zijn (doe het dan niet),

-Ik voel een adrenaline soort van opwinding (is er ook een andere soort?),

-Ik voel mijn energie inkakken (wat een stank),

-Ik voel mij alsof ik door een tractor ben overreden (is dat al eerder gebeurd?),

-Ik voel mij weggezet (wie pakte je op?),

-Ik voelde mij getrokken door de nacht (werd je 's nachts uitgerekt?),

-Ik was kort aan mijn lontje (waar zit dat?),

-Ik wil aangehaakt blijven bij mijn kinderen (dat is pas handwerken),

-Ik wil een leuke vent naast mij bestaan (een bijzondere wens),

-Ik wil een ongekende beleving neerzetten (dat lucht op),

-Ik wil een stukje fysiek rennen (niet in je dromen?)

-Ik wil mij in de spiegel aankijken (sta je tegelijk voor en achter de spiegel?),

-Ik wil mijn mening ergens plaatsen (leg hem maar neer).

-Ik wil iedereen in de ogen aankijken (dan heb je een probleem),

-Ik wil de stekker uit mijzelf trekken (je bent een elektrisch apparaat),

-Ik zie mensen met de wijsvinger kijken (kijk jij ook zo?),

-Ik zit al lange tijd op mijn reserves (dan heb je ze platgedrukt),

-Ik zit goed in mijn vel (je barst er dus niet uit),

-Ik zit hoog in mijn emotie (kom snel naar beneden),

-Ik zit in een soort van geestelijk spagaat (wat ben jij lenig!),

-Ik zit met mijn hart te kloppen (gebruik je het als een mattenklopper?),

-In de morgen is mijn batterij al op oranje (heb je een batterij in je lichaam?).

-In een relatie moet er een klik zijn (je bent een vleermuis of een dolfijn),

-In mijn hersenen zijn er geen lege cellen meer om iets in op te slaan (je hebt bijzondere hersenen),

-Je hebt een haarstyle aangedaan (heb je een pruik?),

-Je mag er gewoon zijn (ongewoon ook),

-Je moet accepteren wat in je leeft (hopelijk geen parasieten),

-Je moet activiteiten doen (kost dubbele moeite),

-Je moet bereid zijn om je ogen open te breken (dan kan ik niets zien),

-Je moet bij je gevoel komen (lopend?),

-Je moet de knop bij jezelf omzetten (waar zit die?),

-Je moet het anders aanvliegen (ik ben geen vliegtuig),

-Je moet je innerlijk kind niet loslaten (ook niet vasthouden),

-Je moet je hart op tafel leggen (dat kun je van niemand eisen),

-Je moet jezelf in kaart brengen (kun je beter aan ontdekkingsreizigers overlaten),

-Je moet op een andere strategie varen (ik vaar liever op een schip),

-Je moet ruimte maken voor emoties (dat wordt een enorme ruimte),

-Je moet uit je hoofd in je lijf gaan (kan alleen een interne slangenmens),

-Je moet positief denken (ik ben negatief),

-Je moet de connectie met jezelf herstellen (is niet verbroken),

-Je wilt koffie, toch? (nee),

-Kun je kort iets over je persoonlijkheid vertellen? (grote kans op een nep-persoonlijkheid),

-Luchtvaartmaatschappij wil lucht uit het systeem halen (dat worden buiklandingen),

-Mag ik iets tegen je aanhouden? (wegwezen!),

-Mensen die in minima leven (waar is dat?), 

-Mensen komen soms in de kerk mediateren (met media spelen?),

-Mensen die onder aan de streep niet rondkomen (dan ook niet erboven),

-Mensen met afstand tot de arbeidsmarkt (hoe ver?),

-Met die wapens maken we een sterke vuist (aan slappe vuisten heb je niets),

-Misschien stapt iemand eensgezind naar voren (soms ben ik het ook met mijzelf eens),

-Mijn gevoel zegt voor 99% dat ze mijn zus is (gevoels-statistiek?)

-Mijn hart wordt zwaar (unieke ziekte),

-Mijn hoofd staat altijd aan (je bent een computer),

-Mijn roots liggen in Afrika (ga ze snel halen),

-Mijn vertrouwen in het kabinet is gestegen tot onder de vloer (wat een ruimtelijk inzicht!),

-Nieuwsgierigheid gedreven onderzoek (is dat bijzonder?),  

-Pas thuis kon ik een verbinding slaan (goed dat je even wachtte),

-Sommigen haten anderen ergens op (vast op sociale media),

-Stukje fysiek rennen (niet geestelijk?),

-Verhalen die je hart vastgrijpen (met handjes?),
-Voetballers moeten energie leveren (zijn ze ook windmolens?),
-Vraagstukken vragen woonruimte (en we hebben al zo'n woningnood),

-Wat ging er door je heen? (onder andere koolhydraten en eiwitten),

-Wat voor persoon hangt er aan dit gerecht? (een precaire situatie),

-Wat wij nu heel erg horen..... (anders zachtjes?),

-We gaan dit opeensommen (moeilijk rekenen),

-We hebben onze vraagtekens geuit (zijn het mooie tekeningen geworden?),

-We hingen in onze kinderwens (hoe waren jullie vastgemaakt?),

-We gaan een blik politieagenten opentrekken (heb je een blikopener?),

-We gaan heerlijk genieten (overdreven genot),

-We klikken geweldig samen (jullie zijn vleermuizen),

-We liggen op elkaars level (jullie zijn communicerende vaten),

-We meten teveel met maatstaven (zijn centimeters beter?),

-We willen de heren uit hun comfortzone trekken (een gesjor met mannen),

-We willen de tuin naar eigen sfeer maken (wiens sfeer?),

-Wij willen het probleem helpen verhelpen (een doordenkertje),

-Zij draagt een hele geschiedenis met zich mee (wat een gesleep),

-Zij is een talent (dan is zij een muntstuk),

-Zij is vegetarisch geworden (is zij nu plantaardig?),

-Zij kwam laatst hier voor het eerst binnen (in de war met de tijd?),

-Zij schuift haar gevoel onder het tapijt (een veger nodig?),

-Zo geef ik mijzelf een reset (ben je een computer?),

-

-

-


Problematisch taalgebruik over vormgeving en kunst:

-Aanstormend talent (een militair figuur),

-Als je kijkt dan zie je... (meestal wel),

-Als functionaliteit niet mooi is, dan is het kunst (snap ik niet),

-Artistiek talent leidt tot onverwachte uitspattingen (niet bij iedereen en niet altijd),

-Carriere van de kunstenaar maakt verrassende heropleving mee, sinds haar overlijden (een dode kunstenaar is sneller dan een levende),

-Creëren (doet alleen God),

-Creatief talent (oncreatief talent bestaat niet), 

-Creativiteit in het materiaal stoppen (dan ben je hem kwijt),

-De betekenis achter het kunstwerk zoeken (draai het om),

-Decoratief bezig zijn is van niets iets maken (dat is pas scheppen),

-De stijl van de kunstenaar komt tot bloei (plantaardig proces),

-De zanger moet ons wegblazen (een orkaan van geluid),

-Dit schilderij heeft mijn hart gestolen (houd de dief!),

-Dit zegt mijn creatieve hart (wat doet de rest van je lichaam?),

-Dit lied komt rechtstreeks uit mijn hart (een bloederig lied),

-Dit was een magische voorstelling (magie is inderdaad pure fantasie),

-Dit is een iconisch werk (een icoon of een beeld?),

-Dit is echt handgeblazen glas (met een hand kan men niet blazen, met een mond wel),

-Dit is een industrialistische stijl (bijzonder, maar onbegrijpelijk),

-Een abstracte kunstenaar (een hoekige persoonlijkheid),

-Een boek om erin weg te dromen (slapend lezen),

-Een buitencategorie kunstenaar (buiten welke categorie?),

-Een hoekopstelling is een corner (die kende ik nog niet),

-Een iconische kunstenaar (meestal Vincent van Gogh),

-Een unieke keuken met tijdloos karakter (een 'trendkeuken'),

-Een unieke uitstraling (schijnen als de zon?),

-Goede ogen herkennen genie in alle genres (ook als je je oren moet gebruiken?),

-Het beton vormt een dans met natuurlijke materialen (bewegelijk beton),

-Hij legt een idee in zijn kunst (hoe doet hij dat?),

-Hij is een schilderbeest (een schilderende aap of olifant),

-Hij is een kunstenaars-kunstenaar (wordt weinig gewaardeerd),

-Hij is een supertalent (als een supernova?),

-Hij zingt met zijn ziel (zitten daar stembanden in?),

-Hier gaat het om een mooie schoonheid (is er ook een andere?),

-Ik ben een creatieve duizendpoot (je bent een bijzonder insect),

-Ik creëer mijn eigen moderne kunst (is het wel jouw kunst?),

-Ik heb mij volledig op het schilderen gestort (geeft vreselijke vlekken),

-Ik gebruik aardekleuren en kleikleuren (klei is ook aarde en dus een aardkleur),

-Ik heb een pure passie voor de kunst (jij lijdt er dus onder),

-Ik heb vrijheden in mijn hoofd (in plaats van hersenen),

-Ik heb een houtlook, stenen vloer (versteend hout),

-Ik houd van een industriële uitstraling (is die radioactief?),

-Ik laat mij lekker los (iedereen wegwezen!),

-Ik resoneer met hem (ben je een geluidsgolf?),

-Ik wil de creativiteit nemen (waarvandaan?),

-Ik wil een eigen esthetiek creëren (ben je een filosoof?),

-Ik wil mijn eigenheid met het publiek delen (zo houd je niets over),

-Ik wil alles in een grote cohesie brengen (is er ook een kleine cohesie?),

-Ik wil mijzelf herontdekken (heb je je al eerder ontdekt?).

-In alles wat je maakt zit artistiekheid (wat is dat voor spul?),

-Internationaal aanstormende kunstenaars (zeer arbeidsintensief),

-Je moet je creativiteit vangen (met een vlindernetje?),

-Je moet je creativiteit kwijtraken (ik wil hem juist behouden), 

-Je moet lijden om kunst met een grote K te kunnen maken (een sadistisch idee),

-Je moet uit de bocht denken (hersenen als raceauto's),

-Kunst kan ons gedematerialiseren (opgaan in rook?),

-Kunst is zen, yoga en meditatie (is alle kunst Boeddhistisch?),

-Kunst maken is instinctmatige, innerlijke drang (lijkt op de spijsvertering),

-Kunst moet mysterieus zijn (anders geen kunst?),

-Kunst moet gelaagd zijn (kunst als spekkoek),

-Kunst raakt je in je hart (dat overleef je niet),

-Kunst vind ik oprecht, van binnen uit, heel erg leuk (je hebt een nadrukkelijke 'passie'),

-Kunstenaar breekt door (is zij/hij een bouwvakker?)

-Kunstenaar verwoordt zich (knap gedaan),

-Kunstenaar wil bevragen en onderzoeken... (een echt 'talent'))

-Kunstenaar wil het publiek uitdagen (in een stierengevecht?),

-Kunstenaar wil het publiek bewustmaken van... ( dank je, ik ben al bewust),

-Kunstwerken springen in het oog (hopelijk niet),

-Lagen van een kunstwerk afpellen (een 'kunstwerk is geen ui'),

-Men moet filosofische uitingen uit het hart beantwoorden (filosofen zijn rationeler),

-Minimalistisch kleurgebruik (tegenwoordig beige),

-Minimalisch (nooit van gehoord),

-Op zoek naar de mens achter de kunstenaar (lopen ze achter elkaar aan?),

-Ook de kranen zijn aan design onderworpen (ga ze onmiddellijk bevrijden),    

-Ruimtelijk dat staat voor luxe (kan ook zonder luxe),

-Schilderijen springen van het doek af (een regen van verf),

-Tijdloos design/kunst (is onmogelijk),

-We zijn creatief aan het denken geslagen (gewoon denken is al lastig genoeg), 

-

-

-


Engelse ontleningen of vermengingen:

-Artwork (kunstwerk),

-Award (prijs),

-Awkward (ongemakkelijk),

-Backlash (reactie, verzet),

-(Be)cap(pen) (afronden, inperken),

-'Blank' canvas (schone lei, tabula rasa),

-Brand 'nieuw' (spiksplinternieuw),

-Bias (vooroordeel),

-Bucketlist (wensenlijst),

-Catchy (pakkend),

-Challange (uitdaging),

-Cheesy (goedkoop),

-Crossroads (kruispunt),

-Crunchy (knapperend), 

-Clear(en) (opruimen, verhelderen),

-Commanding (indrukwekkend),

-Community (gemeenschap),

-Community based (komt voort uit de gemeenschap),

-Confusion (verwarring),

-Connect(en) (verbinden),

-Credible (geloofwaardig),

-Crime (misdaad),

-Cringe (tenenkrommend),

-Deal (afspraak, overeenkomst),

-Drizzle(n) (besprenkelen),

-Dubbelcheck(en) (extra controleren),

-Een must (een aanrader),

-Effort (inspanning),

-Endors(en) (aanbevelen),

-Entitlement (recht hebben op),

-Express(en) (uitdrukken),

-Experience (ervaring),

-Eyecatcher (blikvanger),

-Exchang(en) (uitwisselen),

-Fake(n) (doen alsof, vervalsen),

-Feedback (terugkoppeling),

-Femaledriven (van vrouwen afkomstig),

-Finetune(n) (afstellen),

-Flabbergasted (verbijsterd),

-Gathering (bijeenkomst),

-(Ge)bless(t) (gezegend),

-(Gecureered (opgesteld, gearrangeerd),

-(Ge)influence(d) (beïnvloed),

-(Ge)sette(ld) (gevestigd, stabiel),

-Handpicked (zorgvuldig uitgekozen),

-Hug(gen) (omhelzen),

-Impact (indruk, effect),

-Impress(en) (indruk maken op),

-Include(ren) (opnemen in),

-In doubt zitten (twijfelen),

-Input (inbreng),

-Jawdropping moment (adembenemend),

-Job carving (voor banen zorgen),

-Judg(en), (oordelen, veroordelen),

-Landline (vaste telefoon),

-Level (niveau),

-Look en feel (hoe iets eruit ziet en voelt),

-Match(en) (passen),

-Meet(en) (ontmoeten),

-Mindblowing (verbluffend),

-Mindset (manier van denken),

-Mix(eren) (mengen),

-Monitor(en) (in de gaten houden),

-Nobrainer (vanzelfsprekend),

-Outfit (uitrusting, kostuum),

-Opportunity (kans, gelegenheid),

-Own(en) (erkennen),

-Peers (leeftijdgenoten),

-Pave(n) (zich een weg banen, voorbereiden),

-Random (toevallig),

-Ready (klaar),

-Relax(en) (ontspannen),

-Restyle(n) (opnieuw vormgeven of inrichten),

-Recharge(n) (letterlijk en overdrachtelijk opladen),

-Singel (vrijgezel),

-Sizzle(n) (sissen),

-Sharen (delen),

-Shutdown (sluiting),

-Skill (vaardigheid),

-Snippet (fragment in het algemeen of fragment van een website),

-Spot(ten) (opmerken),

-Start(en) (beginnen),

-Sticky (plakkerig),

-Struggle(n) (ergens mee worstelen),

-Support(en) (ondersteunen),

-Tool (gereedschap),

-To do list (takenlijst),

-Trigger(en) (uitlokken),

-Trust (vertrouwen, stichting),

-Update(n) (vernieuwen, opslaan, op de hoogte brengen),

-Upspeed(en) (versnellen),

-Vibe (energieke sfeer),

-Victorious (zegevierend),

-Wake up call (waarschuwing),

-Whatever (doet er niet toe),

-Zest (sinaasappel- of citroenschil),

-

-

-